Bánh nhọn của người Dao đỏ ở Bản Khoang

Bánh nhọn là món ăn ngon, độc đáo của người Dao ở Bản Khoang (huyện Sa Pa), được làm cả 4 mùa trong năm để dâng cúng tổ tiên và sử dụng dịp lễ hoặc tiếp khách.

Chúng tôi đến gia đình ông Đặng Phúc Chiêu ở xã Bản Khoang vào một buổi chiều cuối thu, đúng lúc ông vừa luộc xong nồi bánh nhọn để dâng cúng tổ tiên. Lần đầu tiên chúng tôi nhìn thấy bánh nhọn được gói bằng lá chít. Thấy ánh mắt hiếu kỳ của chúng tôi, ông Chiêu chậm rãi cho biết: Bánh nhọn thực chất là bánh chưng được làm từ gạo nếp nương hoặc nếp ruộng và dùng lá chít hay lá dong, lá chuối để gói tùy theo dòng họ, ví như họ Đặng gói bằng lá chít, họ Chảo lại gói bằng lá dong… Nếu gói bánh dâng cúng tổ tiên thì không trộn tro đen, không cho nhân, còn làm bánh để ăn thì người Dao đỏ thường cho nhân thịt treo ướp gia vị để tạo mùi thơm hoặc trộn gạo với tro lúa nếp để làm bánh màu đen. Bánh chín ăn ngon, đậm đà hương vị của hạt thảo quả, có màu đen, vị thơm hương lúa.

Bánh nhọn - món ăn truyền thống của người Dao đỏ ở Bản Khoang (Sa Pa).

Để làm bánh, người Dao đỏ ngâm gạo nếp qua đêm đến sáng, rửa 1 - 2 lần nước sạch rồi cho vào giá để khô nước, sau đó gói bánh. Lá chít lấy ở rừng, người ta chọn lá bánh tẻ, không lấy lá quá già hoặc quá non vì lá già bị giòn còn lá non mỏng khó gói bánh. Nếu làm bánh nhọn đen phải dùng rơm nếp đốt thành tro, dùng sàng lọc lấy bột tro đem trộn đều với gạo nếp để có màu đen đều. Khi gói, lá chít được rửa sạch bằng nước nguồn.

Nếu gói bánh nhọn để dâng cúng tổ tiên, người Dao đỏ ở Bản Khoang phải cho con trai gói, còn nếu gói ăn và tiếp khách thì phụ nữ gói. Người gói lấy lá chít cuốn thành hình phễu, dùng tay bốc khoảng hai nắm gạo cho vào cùng nhân thịt, tiếp tục lấy một nắm gạo phủ lên trên, sau đó gập hai đầu, bịt kín không cho gạo rơi ra ngoài rồi dùng dây lạt buộc bánh, tạo thành chiếc bánh giống hình con ốc nhọn. Sau đó, người làm buộc thành từng túm bánh, mỗi túm khoảng 5 - 6 chiếc bánh để khi chín vớt ra cho dễ và nhanh. Bánh gói xong được cho vào nồi luộc, khoảng 3 giờ thì vớt ra để nguội rồi ăn. Nếu gói bánh dâng cúng thì lấy 5 chiếc đối với họ Chảo, 7 chiếc đối với họ Tẩn (Đặng)…

Bánh nhọn sau khi luộc chín, màu vỏ lá gói bên ngoài ngả sang màu vàng, khi ăn, có thể dùng dây lạt gói bánh cắt lát thành từng miếng hoặc để nguyên chiếc. Bánh nhọn đen khi chín có màu đen, hạt gạo dền đều xếp dính vào nhau, ăn có vị thơm của gạo nếp, mùi thơm của thịt và dậy mùi thơm của thảo quả có tính nóng làm ấm bụng. Đối với bánh dâng cúng tổ tiên, khi cúng xong mang xuống ăn, người ta thường chấm với mật đường hoặc ăn không đều rất ngon, đặc biệt có thể cảm nhận được mùi vị của lá chít.

Ông Chiêu bóc bánh mời chúng tôi ăn và cho biết thêm: Bánh nhọn này có thể để được mấy ngày, đảm bảo ăn vẫn mềm và dẻo. Đây là đặc sản của người Dao đỏ Bản Khoang đấy!

Theo LCĐT

Tin Liên Quan

Thực hiện quy hoạch tổng thể vùng trồng dược liệu tại huyện Bắc Hà, Bát Xát, Si Ma Cai và thị xã Sa Pa

Đó là mục tiêu được đề ra trong Kế hoạch Triển khai Chiến lược quốc gia phát triển ngành Dược giai đoạn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 tại tỉnh Lào Cai.

Bánh chưng cốm của người Thái

Vùng đất Thẳm Dương (Văn Bàn) không chỉ nổi tiếng với giống nếp đệ nhất “nữ hoàng” Khảu Tan Đón, còn có món bánh chưng cốm đang được cấp ủy, chính quyền cùng đồng bào dân tộc Thái nơi đây xây dựng trở thành thương hiệu riêng.

Làng làm bánh chưng Ún Tà vào tết

Đến làng Ún Tà, xã Cốc San (thành phố Lào Cai) những ngày tháng Chạp. Từ đầu làng, chúng tôi đã nghe tiếng máy cắt ống cây nứa, tiếng lách cách chẻ ống lam, đặc biệt là mùi gạo nếp thơm nức của những mẻ bánh chưng vừa luộc sẵn sàng phục vụ khách hàng chuẩn bị đón tết.

Dúa chỏ - Món quà vặt của vùng cao

Cách trung tâm huyện Bắc Hà khoảng 10 km, xã Hoàng Thu Phố có 5 thôn, chủ yếu là đồng bào Mông sinh sống. Nơi đây có khí hậu mát mẻ, cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, quần thể cây chè di sản và bất cứ du khách nào đến Hoàng Thu Phố cũng được người dân mời thưởng thức món “dúa chỏ” (bánh nếp đường)...

Tạo sự đột phá về phát triển kinh tế cửa khẩu

Việc mở và nâng cấp 2 cặp cửa khẩu: Mường Khương - Kiều Đầu (Vân Nam), Bản Vược (Bát Xát) - Pả Sa (Vân Nam) thành cửa khẩu quốc tế; mở 6 lối thông quan/đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa thuộc các cặp cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu song phương trên địa bàn có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát...

Bản Hồ mùa cốm mới

Khi tiết thu se lạnh, những ruộng lúa nếp bắt đầu chắc hạt, người dân xã Bản Hồ (thị xã Sa Pa) háo hức bước vào vụ cốm mới. Những hạt cốm màu xanh ngọc, dẻo thơm càng cuốn hút du khách đến với vùng đất này.