Lao động đi làm việc ở nước ngoài là xu thế tất yếu của các quốc gia, là một bộ phận không thể tách rời trong Chương trình phát triển nguồn nhân lực gắn với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ. Nhận thức tầm quan trọng đó, ngày 12/12/2022, Ban Bí thư Trung ương ban hành Chỉ thị số 20-CT/TW “về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài trong tình hình mới”. Ngay sau khi Chỉ thị ra đời, Tỉnh ủy Lào Cai đã ban hành Kế hoạch số 213-KH/TU ngày 05/6/2023 thực hiện Chỉ thị số 20-CT/TW; Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch số 280/KH-UBND ngày 21/6/2023 về thực hiện Kế hoạch số 213-KH/TU ngày 05/6/2023 của Tỉnh ủy.

Công tác tư vấn, đào tạo nghề cho lao động theo hướng chuyên nghiệp đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Ủy ban nhân dân tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các cấp, các ngành, các đơn vị trên địa bàn tỉnh triển khai phổ biến, tuyên truyền, quán triệt sâu rộng và thực hiện hiệu quả chủ trương, phương hướng, nhiệm vụ công tác đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài trong tình hình mới. Đồng thời xác định công tác đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, cải thiện cuộc sống cho người dân, phát triển kinh tế xã hội của địa phương.

Sau gần 02 năm thực hiện Chỉ thị số 20-CT/TW, công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài trên địa bàn tỉnh Lào Cai đạt được một số kết quả tích cực.

Tỉnh Lào Cai luôn quan tâm chỉ đạo tổ chức thực hiện tốt công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động tham gia thị trường lao động nước ngoài, tiếp cận các chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước về người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Các chính sách hỗ trợ theo Quyết định số 90/QĐ-TTg ngày 18/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021- 2025; Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025 được triển khai tích cực đến người dân. Các ngành chức năng, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã hỗ trợ giúp người lao động hoàn thiện thủ tục hồ sơ xuất cảnh, như: cấp mới, cấp lại căn cước công dân, xác nhận lý lịch tư pháp, cấp hộ chiếu, visa cho người lao động; Chi nhánh Ngân hàng chính sách xã hội tỉnh và Phòng giao dịch Ngân hàng chính sách xã hội huyện, thị xã, thành phố hướng dẫn, tạo thuận lợi để người lao động được vay vốn đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng với lãi xuất ưu đãi theo quy định. Các doanh nghiệp đã tuyển chọn và tổ chức đào tạo nghề, ngoại ngữ cho người lao động tham gia thị trường lao động nước ngoài. Năm 2024 đã có 18 lao động được hỗ trợ đào tạo nghề, ngoại ngữ, với kinh phí hỗ trợ trên 200 triệu đồng; 39 lao động được vay vốn đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, kinh phí hỗ trợ 3.879 triệu đồng.

Toàn tỉnh đã có 608 người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, giúp cho những gia đình có người xuất khẩu lao động tăng thu nhập, phát triển kinh tế, đồng thời tạo thêm cơ hội học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ thuật, tác phong làm việc chuyên nghiệp đối với những người xuất khẩu lao động, góp phần cung cấp cho xã hội đội ngũ lao động có chất lượng hơn sau khi về nước.

Người lao động đi làm việc ở nước ngoài có thu nhập tương đối ổn định, cao hơn so với việc làm cùng ngành nghề và trình độ ở trong nước. Tại thị trường Malaysia, Trung Đông thu nhập bình quân từ 12-20 triệu đồng/người/tháng; thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan,.. thu nhập từ 25-40 triệu đồng/người/tháng. Lao động qua biên giới làm việc có thu nhập bình quân từ 2.000 - 2.400 đài tệ/tháng (khoảng từ 8.000.000 VNĐ đồng đến 9.600.000 VNĐ đồng/tháng).

Hiện nay trên địa bàn tỉnh Lào Cai chưa có doanh nghiệp của tỉnh hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, chủ yếu là doanh nghiệp ngoài tỉnh được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cấp giấy phép hoạt động vào tỉnh tuyển chọn, đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Đến nay trên địa bàn tỉnh Lào Cai đang có 30 doanh nghiệp phối hợp với Hội Nông dân tỉnh, Tỉnh đoàn Lào Cai, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh và các cơ quan, đơn vị thuộc Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố, các xã, phường, thị trấn tuyển lao động của tỉnh đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Công tác đào tạo nghề, dạy ngoại ngữ, giáo dục pháp luật, phong tục, tập quán của nước tiếp nhận, định hướng cho người lao động càng được chú trọng, chất lượng lao động được nâng cao; Trình độ chuyên môn, kỹ thuật, ngoại ngữ, kỷ luật, tác phong làm việc của người lao động, chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài được nâng cao, bước đầu hình thành đội ngũ chuyên gia, lao động chuyên nghiệp đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa khi trở về lao động tại địa phương.

Ưu tiên đưa lao động kỹ thuật có tay nghề đi làm việc ở những thị trường có thu nhập cao, an toàn và tiếp tục phát huy nguồn lực này sau khi về nước.

Ngoài các thị trường truyền thống lớn như Đài Loan, Nhật Bản và Hàn Quốc và các nước Trung Đông, các doanh nghiệp đã xúc tiến phát triển, mở rộng thị trường lao động ngoài nước trên cơ sở thông báo của Bộ Lao động - Thương binh và xã hội, đến nay trên địa bàn tỉnh Lào Cai đang có 09 thị trường lao động nước ngoài tiếp nhận lao động của Lào Cai sang làm việc. Công tác phát triển thị trường lao động ở các nước phát triển được coi trọng, bên cạnh duy trì các thị trường hiện có, thị trường tiếp nhận lao động nước ngoài ngày càng mở rộng và phát triển; công tác quản lý và bảo hộ công dân Việt Nam di cư tự do sang làm ăn, buôn bán tại các nước láng giềng được Chính phủ và các địa phương tích cực triển khai thực hiện. Thu nhập người lao động làm việc ở nước ngoài tương đối ổn định, bình quân 400 triệu đồng người/năm, cao hơn nhiều so với làm việc trong nước cùng ngành nghề, không chỉ giúp xóa đói giảm nghèo mà còn có tích lũy, đầu tư vào phát triển sản xuất kinh doanh, tạo việc làm; đóng góp vào nguồn ngoại tệ của tỉnh; góp phần xây dựng quê hương, đặc biệt là vào Chương trình Xây dựng nông thôn mới.

Bên cạnh đó ,tỉnh Lào Cai đã tích cực triển khai công tác đối ngoại trên tất cả các lĩnh vực, trong đó nội dung quản lý lao động. Ủy ban nhân dân tỉnh Lào Cai tham gia phiên họp và ký biên bản phiên họp lần thứ 8 Nhóm Công tác liên hợp giữa các tỉnh Hà Giang, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên (Việt Nam) và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), trong đó tập trung triển khai chỉ đạo ngành quản lý lao động và các huyện biên giới hai bên tiếp tục triển khai hợp tác về quản lý lao động qua biên giới theo các thoả thuận đã ký kết; tăng cường giám sát các đơn vị dịch vụ việc làm, hướng dẫn nhân dân đi lao động qua biên giới hợp pháp; tối ưu hoá và đơn giản hoá quy trình thủ tục để tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động và doanh nghiệp sử dụng lao động.

Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đưa người lao động đi làm việc nước ngoài, tỉnh Lào Cai đưa ra một số nhiệm vụ trọng tâm như: Đẩy mạnh tuyên truyền thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài trong tình hình mới. Tiếp tục nâng cao nhận thức của các cấp uỷ, tổ chức đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên, người lao động và toàn xã hội về vai trò, tầm quan trọng của công tác này. Xác định trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp đối với việc lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài, gắn với định hướng, chiến lược KT- XH và công tác đối ngoại của tỉnh.

Chú trọng phát triển thị trường lao động, hướng đến việc làm bền vững. Quản lý lao động phù hợp với sự phát triển của thị trường, xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ. Tiếp tục đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao, nâng cao chất lượng đào tạo để đáp ứng yêu cầu phát triển trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và hội nhập quốc tế sâu rộng. Ưu tiên đưa lao động kỹ thuật có tay nghề đi làm việc ở những thị trường có thu nhập cao, an toàn và tiếp tục phát huy nguồn lực này sau khi về nước trên cơ sở bảo đảm cơ cấu, chất lượng nguồn nhân lực trong tỉnh.

Hỗ trợ đầu tư cho cơ sở giáo dục nghề nghiệp tham gia vào việc bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề, ngoại ngữ, giáo dục pháp luật, văn hóa, phong tục tập quán, rèn luyện ý thức tổ chức kỷ luật, tác phong công nghiệp cho người lao động khi tham gia đi làm việc ở nước ngoài.

Xây dựng cơ sở dữ liệu người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng để kết nối với cơ quan quản lý cấp Bộ, Ngành và các địa phương để thống nhất trong quản lý và hỗ trợ người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng./.