Người dân được quan tâm chăm sóc sức khoẻ từ tuyến cơ sở

Đoàn kết vượt khó khăn

Với đặc thù tỉnh miền núi, biên giới, địa hình phức tạp, thời tiết diễn biến thất thường, đời sống của một bộ phận đồng bào ở vùng cao còn ở mức thấp, nhận thức còn hạn chế nên ý thức tự chăm sóc sức khỏe chưa cao. Đối với ngành Y tế Lào Cai, trải qua nhiều giai đoạn phát triển, chính thức chia tách từ tỉnh Hoàng Liên Sơn và đi vào hoạt động cuối năm 1991 với nhân lực ban đầu chỉ có hơn 1000 cán bộ, tổ chức bộ máy gồm Sở Y tế, 9 Trung tâm y tế và 9 bệnh viện tuyến huyện, cơ sở vật chất xuống cấp, trang thiết bị phục vụ khám, chữa bệnh thiếu thốn, lạc hậu, có tới 45/180 xã chưa có trạm y tế, trong đó có 15 xã trắng hoàn toàn về y tế, nhiều ổ dịch bệnh lưu hành tại địa phương, tỷ lệ người mắc các bệnh bướu cổ, sốt rét cao. 

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh, sự hỗ trợ về chuyên môn của Bộ Y tế, sự tham gia của các cấp uỷ Đảng, chính quyền, đoàn thể và sự đồng thuận của người dân, cùng với sự nỗ lực phấn đấu của toàn thể đội ngũ cán bộ, trong những năm qua, ngành Y tế Lào Cai đã từng bước hoàn thiện hệ thống tổ chức bộ máy, củng cố và kiện toàn cả về cơ sở vật chất, trang thiết bị, đặc biệt là nguồn nhân lực, nhằm mang lại cho người dân chất lượng dịch vụ ngày càng tốt hơn. 

Đến hết năm 2024, hệ thống Y tế Lào Cai có 5 bệnh viện tuyến tỉnh; 8 bệnh viện Đa khoa huyện, 18 phòng khám đa khoa khu vực (PKĐKKV), 151 Trạm y tế xã, phường và 17 đơn vị thuộc hệ y tế dự phòng và quản lý nhà nước tuyến tỉnh, huyện, thành phố. Tổng số giường bệnh tại các bệnh viện và PKĐKKV: 3.655, đạt 45,7 GB/vạn dân (toàn quốc 34 GB/vạn dân). Về nhân lực, toàn tỉnh có 5.443 cán bộ y tế trong đó bác sĩ, thạc sĩ, chuyên khoa cấp I, II: 1.157, đạt 14,5 bác sỹ/vạn dân (toàn quốc: 14); dược sỹ đại học: 320, đạt 3,87 dược sỹ/vạn dân (toàn quốc: 3,3), ngoài cán bộ tại các đơn vị y tế, Lào Cai còn có 1.092 nhân viên y tế thôn, bản (đạt 90,37% số thôn, bản có nhân viên y tế). Ngành Y tế cũng tích cực tham mưu UBND tỉnh công tác mua sắm TTB y tế, từng bước bổ sung các thiết đủ theo định mức cho các đơn vị.

Cùng với sự phát triển kinh tế, xã hội, mô hình bệnh tật ngày càng diễn biến tạp, là địa phương có cửa khẩu và các khu du lịch khiến Lào Cai phải đối mặt với thách thức về sự xâm nhập của các loại bệnh, dịch mới nổi, tái nổi nguy hiểm như Cúm A/H5N1, COVID-19, Sốt rét, Sốt xuất huyết... đe doạ sức khoẻ, tính mạng của người dân. Các đơn vị y tế của Lào Cai đã nâng cao tinh thần và trách nhiệm, thường xuyên kiểm tra công tác phòng chống dịch, hướng dẫn vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh phát sinh; luôn chuẩn bị sẵn sàng, đầy đủ nhân lực và các phương tiện vật tư, hoá chất và thuốc thiết yếu cho phòng chống dịch bệnh, thiên tai thảm hoạ. Đặc biệt, từ năm 2020-2022 cả nước gồng mình chiến đấu với dịch COVID-19, với vai trò là đơn vị tuyến đầu, ngành Y tế Lào Cai đã chủ động, linh hoạt, sáng tạo, bám sát thực tiễn để tham mưu cho cấp trên ban hành nhiều quyết định, giải pháp kịp thời nhằm thực hiện quyết liệt, khẩn trương, nghiêm túc và hiệu quả trong công tác phòng, chống dịch COVID-19. Vì thế, mặc dù là tỉnh có biên giới, hoạt động buôn bán, giao thương với các tỉnh và nhiều địa phương du lịch nhưng Lào Cai có tỷ lệ tử vong do COVID-19 thấp nhất trong cả nước; ngành Y tế cũng đã cử 172 cán bộ tham gia 04 đoàn hỗ trợ các tỉnh Bắc Giang, Bình Dương, Đồng Nai phòng, chống dịch COVID-19.   

Trong công tác phòng chống thiên tai thảm họa, các đơn vị y tế luôn sẵn sàng phương án đáp ứng với các tình huống. Những ngày đầu tháng 9/2024 Lào Cai chịu ảnh hưởng nặng nề của hoàn lưu cơn bão số 3, 34 cơ sở y tế bị ảnh hưởng và nhiều trang thiết bị bị hư hỏng, ước tính thiệt hại gần 30 tỉ đồng, song các đơn vị vẫn duy trì công tác khám, cấp cứu, điều trị cho bệnh nhân, hỗ trợ địa phương trong công tác tìm kiếm, cứu nạn, hướng dẫn người dân xử lý môi trường, phòng chống dịch bệnh, huy động lực lượng ứng cứu từ các bệnh viện tuyến tỉnh hỗ trợ các bệnh viện tuyến dưới và kết nối với các bệnh viện tuyến Trung ương để kịp thời hội chẩn tư vấn, hỗ trợ xử lý qua hệ thống khám chữa bệnh từ xa… góp phần ổn định tinh thần, sức khỏe cho Nhân dân, vì thế tình hình dịch bệnh trên địa bàn tỉnh cơ bản ổn định, người dân được quan tâm chăm sóc sức khoẻ từ tuyến cơ sở nên chất lượng sức khoẻ được cải thiện và nâng cao. 

Xây dựng một nền y học khoa học, dân tộc và đại chúng  

Với mục tiêu đưa Lào Cai trở thành trung tâm y tế của khu vực miền núi phía Bắc, xây dựng Bệnh viện Đa khoa tỉnh thành bệnh viện đảm nhận chức năng vùng theo Quyết định 201/QĐ-TTg ngày 27/2/2024 của Thủ tướng Chính phủ. Những năm qua, từ nhiều nguồn đầu tư, hầu hết các đơn vị y tế của Lào Cai đều đã được đầu tư, xây mới, nhiều trang thiết bị hiện đại như: Máy chụp cộng hưởng từ, máy chụp cắt lớp, Máy Spec 2 đầu dò, hệ thống chẩn đoán RT-PCR, Hệ thống tim phổi nhân tạo, hệ thống ô xi cao áp, hệ thống Chụp mạch số hóa (DSA), hệ thống điều trị xạ trị ung thư tuyến tính, hệ thống thiết bị thụ tinh nhân tạo (IVF) được trang bị tại bệnh viện tuyến tỉnh. Đến hết năm 2024, 100% bệnh viện tuyến huyện của Lào Cai đều có hệ thống chụp cắt lớp CT-scaner 16 dãy 32 lát cắt, triển khai được kỹ thuật lọc máu cho bệnh nhân tại huyện, đây là điểm đặc biệt mà không phải tỉnh miền núi nào cũng làm được. 

Không ngừng nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, ngoài việc tích cực cử các đợt cán bộ đi học chuyên môn ngắn hạn, dài hạn tại các trường Đại học Y, Dược, ngành Y tế Lào Cai đã tham mưu cho UBND tỉnh ký kết hợp tác toàn diện với các bệnh viện đầu ngành TW như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nhi Trung ương, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Phổi Trung ương. Nhiều bệnh viện tuyến tỉnh, huyện (Bệnh viện Sản Nhi, Bệnh viện Y học cổ truyền, Bệnh viện Nội tiết, BVĐK các huyện Mường Khương, Bảo Yên, Bắc Hà...) đã chủ động ký kết các chương trình hợp tác với các bệnh viện tuyến trung ương theo chuyên ngành. Qua các chương trình hợp tác đã triển khai nhiều hoạt động đào tạo tại chỗ, khám chữa bệnh từ xa, hội chẩn trực tuyến, từ đó nhiều kỹ thuật mới, kỹ thuật tiên tiến đã được triển khai như: phẫu thuật chấn thương xọ não, thay khớp háng, mổ khớp gối, bơm si măng đốt sống, tán sỏi ngược dòng, hạ thân nhiệt chỉ huy, tim phổi nhân tạo (ECMO)… cơ bản giải quyết tại chỗ các bệnh, tật, giảm tỷ lệ chuyển tuyến. Hiện Bệnh viện Sản Nhi tỉnh đã thực hiện được kỹ bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), mở ra trang mới cho lĩnh vực thụ tinh nhân tạo cho bệnh nhân hiếm muộn. Đặc biệt cuối năm 2024, Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã phối hợp với Bệnh viện Việt Đức thực hiện thành công ca ghép thận nhân tạo, đánh dấu bước tiến lớn trong năng lực y tế của địa phương… 

Nằm trong xu thế chung, ngành Y tế Lào Cai cũng quan tâm đặc biệt tới công tác chuyển đổi số. Các bệnh viện đã triển khai các phần mềm cơ bản: Quản lý thông tin bệnh viện (HIS), Quản lý truyền tải hình ảnh (RIS-PACS), Bệnh án điện tử (EMR) đảm bảo kết nối liên thông dữ liệu giữa các phần mềm. 100% trạm y tế đã triển khai quản lý KCB bằng phần mềm, từng bước ứng dụng phần mềm trong các chương trình tại trạm y tế; Tỷ lệ người dân quản lý sức khỏe điện tử đạt 96,5% (toàn quốc trên 90%); Khám bệnh, chữa bệnh BHYT bằng căn cước công dân đạt 81,91%. 

Công tác khám chữa bệnh BHYT, KCB cho người nghèo, người cao tuổi, trẻ em được chú trọng, trung bình mỗi năm các đơn vị y tế tỉnh thực hiện khám bệnh cho trên 2 triệu lượt người, trong đó trên 80% là khám chữa bệnh BHYT, khám chữa bệnh cho người nghèo, DTTS và trẻ em dưới 6 tuổi; Công suất sử dụng giường bệnh thường xuyên đạt và vượt kế hoạch giao; Tỷ lệ bao phủ BHYT năm 2024: 95% (toàn quốc: 94,1%). 

Trong công tác dự phòng, hệ thống giám sát dịch bệnh, tiêm chủng phòng bệnh được phủ từ tuyến tỉnh đến 100% trạm y tế với 732 điểm tiêm chủng; công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi về chăm sóc, nâng cao sức khoẻ, quan tâm bảo vệ, nâng cao sức khỏe người dân ở vùng nông thôn, biên giới, vùng sâu, vùng xa được duy trì, nhiều mô hình được triển khai như mô hình Cải thiện thực hành Chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ nhỏ dựa vào cộng đồng, mô hình Chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết… mang lại hiệu quả thiết thực. Đến hết năm 2024 có 138/151 xã được công nhận đạt Bộ tiêu chí quốc gia y tế, đảm bảo công bằng trong chăm sóc sức khỏe giữa vùng thuận lợi với vùng khó khăn. Những thành công đó đã đóng góp tích cực cho bảo đảm an sinh xã hội vùng miền biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và củng cố niềm tin của nhân dân vào đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước.

Thương yêu người bệnh

Cùng với việc triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 về “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, ngành Y tế Lào Cai tiếp tục thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” gắn liền với thực hiện quy tắc ứng xử của cán bộ Y tế. Việc thực hiện cuộc vận động trên đã được triển khai tại các cơ sở, đơn vị trực thuộc dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng như: tổ chức các buổi sinh hoạt, học tập nghị quyết; các hội thi điều dưỡng, nữ hộ sinh giỏi… 

Từ việc tích cực tuyên truyền và học tập đã làm thay đổi nhận thức, thái độ của đội ngũ cán bộ, công nhân viên chức theo hướng tích cực, mang lại những hiệu quả và chuyển biến rõ rệt trong công tác y tế. Tại các bệnh viện, khẩu hiệu được thực hiện từ nhiều năm qua: “Bệnh nhân đến tiếp đón niềm nở, bệnh nhân ở chăm sóc tận tình, bệnh nhân về dặn dò chu đáo”. Nhiều trường hợp bệnh nhân cấp cứu được chính cán bộ y tế hiến máu cứu người qua cơn nguy kịch. Nhiều trường hợp bệnh nhân neo đơn, không nơi nương tựa đã được cán bộ viên chức bệnh viện trực tiếp chăm sóc từ miếng ăn, giấc ngủ. Tổ công tác xã hội phát huy tốt vai trò trong việc huy động sự giúp của cộng đồng hỗ trợ các xuất ăn hàng ngày cho bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn, kinh phí hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh hay những chuyến xe 0 đồng để người bệnh chuyển tuyến hoặc về với gia đình… Tất cả đã thể hiện sâu sắc tinh thần Coi người bệnh như anh em ruột thịt, Lương y như từ mẫu!

Mặc dù vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức như nhân lực y tế, đặc biệt là cán bộ chuyên sâu tuyến cơ sở còn thiếu so với qui định; Giá dịch vụ tại các bệnh viện chưa được tính đúng, tính đủ; Một số chế độ chính sách đối với cán bộ y tế đã không còn phù hợp với tình hình thực tiễn như phụ cấp tiền trực, phụ cấp nhân viên y tế bản; Mô hình bệnh diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các loại dịch bệnh… Nhưng dưới dự lãnh đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự vào cuộc của của các cấp, ngành và sự ủng hộ, tham gia tích cực vào công tác y tế của người dân, ngành Y tế sẽ tiếp tục đoàn kết, nêu cao y đức và chung tay xây dựng một nền y tế Lào Cai tiên tiến, dân tộc, khoa học, đại chúng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong công tác chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, xứng đáng với lời Bác dạy./.