Hạ tầng nông thôn Lào Cai chuyển mình mạnh mẽ
Trong hành trình xây dựng nông thôn mới (NTM), hạ tầng được ví như “xương sống” – tạo nền tảng để phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng đời sống người dân. Tại Lào Cai – vùng đất biên cương còn nhiều khó khăn, việc đầu tư phát triển hạ tầng nông thôn đã và đang mang đến sự chuyển mình mạnh mẽ cho các bản làng, tạo nên những đổi thay sâu sắc cả về diện mạo nông thôn và tư duy phát triển bền vững của người dân.
Nhiều trường mầm non, tiểu học, THCS vùng cao được xây dựng kiên cố, xanh – sạch – đẹp
Công tác quy hoạch đáp ứng yêu cầu phát triển
Công tác quy hoạch xây dựng NTM luôn được các địa phương quan tâm, tập trung chỉ đạo, được thực hiện bài bản, đồng bộ đã tạo nền tảng quan trọng để phát triển hạ tầng, phân bố dân cư hợp lý và khai thác hiệu quả tiềm năng từng vùng.
Đến nay, toàn tỉnh có 104/126 xã đạt chuẩn NTM, trong đó có 60 xã đạt chuẩn NTM nâng cao về Quy hoạch. Toàn tỉnh có 02/9 đơn vị cấp huyện đã phê duyệt (Quy hoạch chung xây dựng thành phố Lào Cai và Quy hoạch xây dựng vùng huyện Bảo Thắng). 100% số xã đã có quy hoạch chung được phê duyệt, trong đó 33 xã có quy hoạch được phê duyệt còn thời hạn và có nội dung đồ án bảo đảm theo quy định hiện nay, phù hợp đáp ứng được các yêu cầu phát triển của xã và đạt tiêu chí quy hoạch chung xây dựng xã NTM nâng cao; 94 xã cần điều chỉnh hoặc lập mới quy hoạch chung để bảo đảm và tiếp tục duy trì 100% các xã hoàn thành tiêu chí quy hoạch chung xây dựng xã NTM nâng cao.
Nhờ công tác quy hoạch hợp lý, nhiều địa phương đã hình thành vùng sản xuất tập trung, kết nối hạ tầng thuận lợi, nâng cao hiệu quả kinh tế và chất lượng sống cho người dân.
Bức tranh nông thôn khởi sắc từ hạ tầng thiết yếu
Từ nhiều năm nay, tỉnh Lào Cai xác định xây dựng hạ tầng nông thôn là nhiệm vụ trọng tâm trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Hệ thống đường giao thông nông thôn, điện, nước sạch, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, thông tin truyền thông… được đầu tư đồng bộ, từng bước đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người dân.
Một điểm nổi bật trong xây dựng hạ tầng nông thôn ở Lào Cai là việc huy động tối đa nguồn lực từ Nhân dân. Với phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”, nhiều công trình giao thông, nhà văn hóa thôn, hệ thống cấp nước sinh hoạt… được xây dựng bằng sự chung tay của cộng đồng dân cư. Tính đến hết tháng 5/2025, toàn tỉnh có 31 xã đạt chuẩn NTM nâng cao về Giao thông. Trong giai đoạn 2021-2025, toàn tỉnh đã cứng hoá, nâng cấp được hơn 2000 km đường giao thông nông thôn, hiện đã có hơn 85% đường giao thông nông thôn được cứng hóa, nhiều tuyến đường trục xã, trục thôn bản được mở rộng, nối liền vùng sâu, vùng xa với trung tâm xã, huyện, tạo điều kiện thuận lợi cho lưu thông hàng hóa và phát triển sản xuất. Điện lưới quốc gia đã phủ kín 100% số xã; 99,83% số thôn, bản; gần 98% hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia. Toàn tỉnh có 63 xã đạt chuẩn NTM nâng cao về Điện. Các công trình thủy lợi nhỏ, hồ đập, kênh mương được nâng cấp phục vụ tưới tiêu cho hàng chục nghìn ha đất canh tác.
Cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn được quan tâm đầu tư. Giai đoạn 2021-2025, trên địa bàn toàn tỉnh đã đầu tư xây dựng mới 10 chợ trên địa bàn 10 xã. Đến nay, toàn tỉnh có 71 chợ đang hoạt động; trên 15.000 cửa hàng bán lẻ truyền thống chủ yếu là do các hộ kinh doanh, tập trung ở trung tâm các xã, dọc theo các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ; 76/126 xã đạt chuẩn NTM về Cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn.
Hạ tầng được đầu tư bài bản đang mở ra cơ hội phát triển kinh tế nông thôn rõ nét. Hệ thống giao thông thuận lợi giúp người dân đưa nông sản như chè, dược liệu, cây ăn quả, gia súc… đến với thị trường nhanh hơn, giảm chi phí vận chuyển và thất thoát sau thu hoạch. Đặc biệt, cơ sở hạ tầng được đầu tư cũng tạo nền tảng cho phát triển du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng – hướng đi mới giúp người dân tăng thu nhập, bảo tồn văn hóa bản địa. Tại Sa Pa, Bắc Hà, Bát Xát, hàng loạt bản du lịch cộng đồng như Tả Van, Lao Chải, Tả Phìn, Tà Chải, Y Tý… đã hình thành và phát triển nhờ có đường giao thông, điện lưới, nhà lưu trú,… từng bước hoàn thiện.
Cùng với giao thông, hệ thống trường học, cơ sở y tế nông thôn, nhà văn hóa cũng được quan tâm đầu tư. Tỷ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia ngày càng tăng, nhiều trường mầm non, tiểu học, THCS vùng cao được xây dựng kiên cố, xanh – sạch – đẹp. Toàn tỉnh hiện có 86/126 xã đạt tiêu chí số 5 về Trường học. Các trạm y tế xã được đầu tư trang thiết bị cơ bản, đảm bảo khám, chữa bệnh ban đầu cho người dân. Các thiết chế, cơ sở vật chất văn hóa phát triển mạnh mẽ với 120/126 xã có nhà văn hóa đa năng; 102/126 xã được đầu tư sân luyện tập thể thao; 70/126 xã có điểm vui chơi, giải trí và thể thao cho trẻ em và người cao tuổi; 1.181/1.182 thôn, bản có nhà văn hóa cộng đồng khu dân cư. 100% các nhà văn hóa cộng đồng khu dân cư được cấp trang thiết bị hoạt động.
Hạ tầng viễn thông, công nghệ thông tin được đầu tư đồng bộ từ cấp tỉnh đến cơ sở. Hiện toàn tỉnh có 2.202 trạm thu phát sóng thông tin di động (trạm 3G, 4G, 5G); hạ tầng mạng cáp quang phục vụ truy cập Internet triển khai đến 98,3% thôn, tổ dân phố, phục vụ tốt nhu cầu thông tin của Nhân dân, giúp người dân tiếp cận nền tảng số, thúc đẩy thương mại điện tử, ứng dụng công nghệ trong nông nghiệp và du lịch. Đây là hướng đi lâu dài nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp và chất lượng sống của cư dân nông thôn.
Không dừng lại ở đầu tư cơ bản, Lào Cai đang từng bước hướng tới xây dựng hạ tầng nông thôn hiện đại, thông minh, thích ứng với biến đổi khí hậu. Một số địa phương đã bắt đầu triển khai hệ thống chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời, các mô hình làng thông minh, nông thôn số.
Sự chuyển mình mạnh mẽ của hạ tầng nông thôn Lào Cai không chỉ là thành quả của đầu tư công, mà còn là biểu hiện sinh động của tinh thần đoàn kết, quyết tâm vươn lên của cả hệ thống chính trị và Nhân dân. Trong tương lai, với định hướng phát triển nông thôn hiện đại, sinh thái, thông minh và giàu bản sắc, hạ tầng tiếp tục là nền tảng vững chắc để Lào Cai vươn tới mục tiêu phát triển nhanh, bền vững và bao trùm.