Văn Bàn – vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa

Nằm ở phía Nam của tỉnh Lào Cai, Văn Bàn có diện tích lớn thứ 2 trong tỉnh với 12 dân tộc anh em cùng chung sống gồm: Kinh, Tày, Mông, Dao, Giáy, Thái, Nùng, Mường, Hoa, Phù Lá, Sán Chay, Hà Nhì, đông nhất là dân tộc Tày (chiếm hơn 50%). Đặc biệt, Văn Bàn là huyện duy nhất của tỉnh Lào Cai có dân tộc Mông Xanh - một trong 4 ngành của dân tộc Mông cư trú ở Việt Nam.

Văn Bàn hội đủ những điều kiện cho du lịch văn hóa, sinh thái và tâm linh. Đến Văn Bàn, du khách sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ của đỉnh núi Gia Lan cao vời ẩn hiện trong làn sương sớm. Khánh Yên Thượng nằm khiêm nhường dưới chân núi như nét nhấn trong bức tranh tổng thể của vùng đất Văn Bàn. Di tích lịch sử cách mạng “Khu du kích Gia Lan” từng ghi đậm chiến công của du kích Văn Bàn đánh Pháp, giải phóng quê hương.

Nằm giữa dãy núi Hoàng Liên Sơn phía Tây Bắc và dãy con Voi phía Đông Nam cùng ven sông Hồng và nhiều con suối thơ mộng như ngòi Nhù, ngòi Chăn, Nậm Tha, Nậm Mả… cấu tạo địa chất đã hình thành những hang động qua quá trình phong hóa, thủy hóa hàng triệu năm như Thẳm Dương, Thẳm Sáng. Ngược theo dòng suối sẽ thấy hàng ngàn viên đá, tảng đá muôn hình vạn dạng nằm la liệt trên triền suối.



Vẻ đẹp Thẩm Dương - Văn Bàn. (Ảnh: Nguyễn Cường)

 
Đặt chân đến Liêm Phú, Nậm Xây, Nậm Xé thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Hoàng Liên, bầu không khí trong lành và dáng vẻ hoang sơ hiện ra trước mắt với thảm thực vật, động vật phong phú, nhiều loại gỗ quý như pơ mu, đinh, dổi, thú hiếm, chim, bò sát lưỡng cư… Đó là những kho bảo tồn về sinh học vô cùng hấp dẫn. Ngoài ra, du khách sẽ được ngắm dòng thác Bay dưới nắng xuân tung bọt trắng xóa tạo nên muôn sắc cầu vồng kỳ ảo.

Văn Bàn còn là vùng không gian văn hóa với những di tích lịch sử có giá trị gắn liền với quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Đến với đền Ken (thuộc xã Chiềng Ken) tọa lạc trên đỉnh đồi cao 183,7 mét so với mực nước biển, du khách sẽ ngạc nhiên khi bắt gặp những cây đại thụ cao vút tỏa tán mướt xanh xuống ngôi đền uy nghiêm, trầm mặc. Khu di tích thờ tướng Nguyễn Hoàng Long, người có nhiều công lao cùng thuộc hạ dòng họ Nguyễn ở thế kỷ XVIII đánh đuổi giặc ngoại xâm, khai khẩn đất hoang, lập làng yên dân.

Nằm bên tả ngạn sông Hồng là đền Cô thuộc xã Tân An thờ công chúa Nguyễn Hoàng Bà Xa, người đã sát cánh cùng cha là tướng Hoàng Bảy triều Hậu Lê (1740 - 1786) đánh giặc bảo vệ miền biên viễn.

Văn Bàn còn lưu giữ kho tàng những giá trị văn hóa phi vật thể giàu tính nhân văn, đậm đà bản sắc dân tộc với những phong tục tập quán và lễ hội hấp dẫn như hội Lồng tồng, hội chơi hang vào các ngày 5 - 8 tháng Giêng cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi và thổ lộ tình yêu đôi lứa. Hội đền Ken, đền Cô diễn ra vào các ngày 7 và 17 tháng Giêng để tưởng nhớ tổ tiên, khắc ghi cội nguồn dân tộc. Nếu có dịp được tham dự những lễ hội này, du khách sẽ được đắm mình trong các cuộc vui ý vị và đậm đà bản sắc./.
Phương Hiền

Tin Liên Quan

"Đánh thức" không gian văn hóa Tày ở Mậu A

Cộng đồng người Tày ở Mậu A chiếm gần 12,8% dân số của xã. Trải qua nhiều thế hệ, đồng bào dân tộc Tày nơi đây vẫn duy trì văn hóa truyền thống giàu bản sắc. Việc xã Mậu A ra mắt Câu lạc bộ Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Tày đã khẳng định quyết tâm của chính quyền và Nhân dân trong việc bảo...

Nhân dân Trạm Tấu đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa mới

Những năm qua, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã lan tỏa sâu rộng trên địa bàn xã Trạm Tấu. Từ phong trào, diện mạo nông thôn ngày càng đổi mới, đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân được nâng lên rõ rệt, hướng tới cuộc sống ấm no, văn minh và hạnh phúc.

Vượt qua định kiến

Ở nhiều xã vùng cao, định kiến giới, tư tưởng “trọng nam khinh nữ”, tập quán tảo hôn, sinh nhiều con… từng là những “chiếc vòng kim cô” kìm hãm vai trò, vị thế của người phụ nữ. Thế nhưng, bằng ý chí, khát vọng vươn lên và sự đồng hành của chính quyền, đoàn thể, ngày càng nhiều phụ nữ vùng cao...

Độc đáo nghệ thuật múa khăn của người Xá Phó

Trong bối cảnh đời sông hiện đại, thuật múa khăn truyền thống của dân tộc Xá Phó ở Lào Cai vẫn được các thế hệ phụ nữ lưu giữ. Điệu múa không chỉ là trình diễn nghệ thuật mà còn chứa đựng ý nghĩa tâm linh, phản ánh khát vọng hòa hợp với thiên nhiên của cộng đồng.

Đình - đền Quy Mông và dấu ấn Quy Hóa trong không gian văn hóa người Mường

Tọa lạc bên tả ngạn sông Hồng, đình - đền Quy Mông (xã Quy Mông) là thiết chế tín ngưỡng tiêu biểu của cộng đồng cư dân địa phương, đồng thời là dấu tích hiếm hoi còn tồn tại gắn với địa danh Quy Hóa xưa - vùng đất có vị trí và vai trò đặc biệt trong lịch sử dân tộc. Trải qua nhiều biến động...

Bức tranh gốm sứ ở xã Bảo Thắng: Thắp lửa tự hào dân tộc

Xã Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai không chỉ là một địa danh quan trọng về kinh tế và địa lý, mà còn nổi bật với công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn văn hóa và ý nghĩa giáo dục sâu sắc: Bức tranh gốm sứ tọa lạc trong khu quần thể Nghĩa trang Liệt sĩ xã Bảo Thắng. Công trình đã nhanh chóng trở thành biểu tượng...