Các nước châu Phi nên áp dụng hệ thống nhận dạng (ID) kỹ thuật số để thúc đẩy phát triển kinh tế ở mức tương đương từ 3% đến 7% GDP. Đó là khuyến nghị của các chuyên gia đưa ra tại Hội thảo trực tuyến StatsTalk - châu Phi lần thứ 12 do Trung tâm Thống kê châu Phi, Ủy ban Kinh tế châu Phi thuộc Liên hợp quốc (UNECA) tổ chức mới đây.

Tại hội thảo với chủ đề “Xây dựng hệ thống nhận dạng quốc gia toàn diện - liên kết nhận dạng kỹ thuật số và nhận dạng pháp lý”, lãnh đạo bộ phận đổi mới và công nghệ của UNECA, ông Mactar Seck, cho biết, ID kỹ thuật số có thể tạo ra giá trị kinh tế cho các quốc gia thông qua việc giúp chính thức hóa hoạt động kinh tế nhiều hơn, thúc đẩy cá nhân tham gia dịch vụ tích cực hơn cũng như từng bước số hóa tương tác nhạy cảm yêu cầu mức độ tin cậy cao.

Theo ông Seck, để triển khai thành công hệ thống ID kỹ thuật số đòi hỏi cách tiếp cận toàn diện và hợp tác, xem xét nhu cầu và thách thức cụ thể của từng quốc gia trong khu vực.

Khuyến nghị của các chuyên gia về đẩy nhanh tốc độ số hóa ở châu Phi được đưa ra trong bối cảnh dữ liệu của UNECA cho thấy, hiện khoảng 542 triệu người ở châu lục này không có thẻ căn cước, trong đó khoảng 120 triệu trẻ em không có giấy khai sinh. Các quốc gia châu Phi đang tìm cách đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang sử dụng ID kỹ thuật số nhằm thúc đẩy việc cung cấp các dịch vụ của chính phủ. Kenya đang trong quá trình chuyển đổi sử dụng căn cước kỹ thuật số quốc gia từ ID thế hệ thứ hai sang ID thế hệ thứ ba. Trong khi đó, Ghana đã triển khai việc cấp ID kỹ thuật số cho công dân cũng như cư dân nước ngoài đủ điều kiện ở nước này.

Lãnh đạo Trung tâm Thống kê châu Phi thuộc UNECA Oliver Chinganya cho biết, hệ thống nhận dạng chính thức đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm mọi công dân đều được đối xử bình đẳng. UNECA lưu ý rằng, việc bảo đảm danh tính pháp lý cho tất cả mọi người là một trong những mong muốn của Mục tiêu phát triển bền vững, nhằm cung cấp danh tính pháp lý cho tất cả mọi người - trong đó có đăng ký khai sinh - vào năm 2030.

Theo ông Chinganya, nhận dạng kỹ thuật số phục vụ việc xác thực và ủy quyền của cá nhân trong môi trường trực tuyến của các lĩnh vực như ngân hàng, thương mại, y tế và an sinh xã hội. Một hệ thống căn cước kỹ thuật số đáng tin cậy sẽ cung cấp cho chính phủ số liệu thống kê chính xác để lập kế hoạch tài trợ cho các dịch vụ công thiết yếu.

Tuy nhiên, những thách thức trong việc thực hiện đẩy nhanh quá trình số hóa ở châu Phi hiện nay gồm thiếu cơ sở hạ tầng, bất ổn chính trị và các vấn đề liên quan quyền riêng tư và nhất là bảo đảm tính bao trùm. Theo các chuyên gia, châu Phi cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật số và phát triển kỹ năng để thúc đẩy ứng dụng các công nghệ kỹ thuật số đáp ứng nhu cầu của người dân châu lục. Châu Phi cần phải đi đầu trong việc định hình các phương thức phát triển và triển khai công nghệ nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân.

Điều này đòi hỏi đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, phát triển kỹ năng, nghiên cứu và phát triển. Bất kỳ hướng đi chiến lược chuyển đổi kỹ thuật số nào ở châu Phi cũng cần phải xuất phát từ người dân và cộng đồng, bởi công nghệ nên là công cụ hỗ trợ tăng cường khả năng của con người, không phải để thay thế. Trọng tâm của các chính sách là sử dụng công nghệ để giải quyết các vấn đề mà người dân châu Phi thực sự phải đối mặt, từ tiếp cận các dịch vụ giáo dục và y tế đến tài chính.

Các công nghệ kỹ thuật số như thanh toán di động, thương mại điện tử và giáo dục trực tuyến có tiềm năng tạo ra những cơ hội mới nếu được phát triển phù hợp với nhu cầu của người dùng châu Phi. Nắm bắt được vai trò quan trọng của công nghệ tiên tiến đối với sự phát triển của châu lục, Dự thảo Chiến lược trí tuệ nhân tạo (AI) của châu Phi xác định, lục địa này cần vươn lên trong việc sử dụng AI để phát triển kinh tế xã hội một cách toàn diện. Bằng cách áp dụng cách tiếp cận lấy con người làm trung tâm đối với AI, dự thảo chiến lược này nhằm tận dụng những cơ hội mà các công nghệ mới mang lại, đồng thời giảm thiểu nguy cơ tiềm tàng và những tác động tiêu cực.